Μια σειρά από ενδιαφέρουσες μελέτες για τις στρατηγικές που εφαρμόστηκαν για την επίλυση του Κυπριακού στη δεκαετία του 1950 μας παρουσιάζει σε αυτό το βιβλίο του ο Ευάνθης Χατζηβασιλείου. Η δεκαετία του 1950 ήταν αρκετά κρίσιμη για την επίλυση του ακανθώδους προβλήματος του Κυπριακού και ήταναρκετά έντονες οι διαπραγματεύσεις που έγιναν εκείνη την περίοδο. Ο συγγραφέας αναλύει μέσα από μια αστική ματιά τα προβλήματα που υπήρχαν και τα λάθη που έγιναν, λάθη που συνεχίζουν να υπάρχουν ακόμη και στις μέρες μας και το συγκεκριμένο πρόβλημα παραμένει άλυτο.

Μια ενδιαφέρουσα, εισαγωγική μελέτη για την πορεία των Βαλκανίων από την εποχή των επαναστάσεων εναντίον της Οθωμανικής αυτοκρατορίας έως και τις μέρες μας μας παρουσιάζει ο Θάνος Βερέμης. Πρόκειται για την ιστορία και την πορεία μιας ιδιαίτερης περιοχής της Ευρώπης με πάρα πολλά προβλήματα, εθνοτικά, πολιτισμικά, θρησκευτικά. Δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις που είχαμε συγκρούσεις ανάμεσα στα κράτη, είτε επρόκειτο για το θέμα της Μακεδονίας, είτε για διάφορα άλλα θέματα μειονοτήτων που υπάρχουν σε διάφορα κράτη. Ο συγγραφέας μας δίνει μέσα από μια συντηρητική οπτική τα προβλήματα αυτά και το έναυσμα για περιατέρω μελέτη των επί μέρους προβλημάτων.

Ένα noir μυθιστόρημα με πολλές προεκτάσεις μας προσφέρει με το νέο της βιβλίο η Ευαγγελία Ευσταθίου. Η Κέντρα Καμάλ είναι ψυχολόγος της ελληνικής αστυνομίας και κάποια στιγμή χάνει τη Μάιρα, την κοπέλα που θεωρεί αδερφή της και που μαζί κατόρθωσαν να αντιμετωπίσουν πολλές δύσκολες καταστάσεις. Η εξαφάνισή της στέκεται αφορμή να έρθει σε επαφή με ανθρώπους με τους οποίους έχει έρθει σε επαφή σε προηγούμενες ζωές της και που εκπροσωπούν το καλό. Μέσα από την εξαφάνιση αυτή η συγγραφέας, εκτός από την αστυνομική έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη, μας δίνει ένα θέμα αρκετά δύσκολο στη διαπραγματευσή του, το θέμα των προηγούμενων ζωών που μπορεί να έχει ζήσει κάποιος και πως αυτό μεταφέρεται στην τωρινή του ζωή. Κινείται σε δύο επίπεδα και με τον τρόπο αυτό προσπαθεί να μας μεταφέρει τις φιλοσοφικές της ανησυχίες, το αποτέλεσμα είναι στη κρίση του αναγνωστικού κοινού.

Ζούμε σε μια εποχή που το προσφυγικό πρόβλημα είναι και πάλι σε έξαρση, καθώς γίνονται μεγάλης έντασης πόλεμοι σε διάφορες περιοχές του πλανήτη, η γειτονιά μας δεν θα μπορούσε να λείπει από αυτό. Έτσι, συλλογικοί τόμοι όπως αυτός θα μπορούσαν να φανούν χρήσιμοι γιατί θα μας βοηθήσουν μέσα από παραδείγματα του παρελθόντος να κατανοήσουμε την κατάσταση την οποία βιώνουμε. Το ίδρυμα μουσείου μακεδονικού αγώνα μας προσφέρει μια σειρά εισηγήσεων από ένα σεμινάριο που έγινε πριν από κάποια χρόνια και μελέτησε το προσφυγικό πρόβλημα που παρουσιάστηκε στις αρχές του εικοστού αιώνα, όταν ο ένας πόλεμος διαδεχόταν τον άλλο και οι προσφυγικές ροές ήταν αρκετά έντονες. Η χώρα μας ήταν και τότε στο επίκεντρο της ροής, καθώς ήρθαν πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και τον Πόντο μετά την καταστροφή, ενώ δεν ήταν λίγοι αυτοί που για διάφορους λόγους έφυγαν από τη χώρα μας, όπως οι Τούρκοι, οι Εβραίοι και οι σλαβοφωνοι κάτοικοι της Μακεδονίας. Τα θέματα που προκάλεσαν αυτές οι ροές προσφύγων εξετάζονται πολύπλευρα και γίνονται προσπάθειες να αναλυθούν τα προβλήματα που δημιούργησαν τόσο στις χώρες εισόδου, όσο και στις χώρες από τις οποίες έφυγαν.

Μια πλήρη μελέτη για τα αίτια που μας οδήγησαν στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο μας προσφέρει στο βιβλίο του αυτό ο συγγραφέας. Μια μελέτη πουπροσεγγίζει το θέμα από πολλές απόψεις, ξςκινώντας από τη συνθήκη των Βερσαλλιών και το ρόλο που έπαιξε με την ταπείνωση της Γερμανίας. Επεκτείνεται σε πολλά θέματα και οι κυριότερες προσεγγίσεις του αφορούν τα διπλωματικά και τα οικονομικά θέματα. Σημαντικό ρόλο έπαιξε και η οικονομική ύφεση που υπήρχε εκείνη την περίοδο και τα νέα όπλα που εμφανίστηκαν, όπως το υπερωκεάνιο, το τανκ και το αεροπλάνο. Πρόκειται για μια ολοκληρωμένη μελέτη που κατορθώνει ναμας δώσει με τον καλύτερο τρόπο τους λόγους που μας οδήγησαν σε έναν ακόμη μεγάλο πόλεμο.

Ξεκίνησα να διαβάζω και πάλι αυτό το βιβλίο στις αρχές της εβδομάδος, είναι μεγάλο σε μέγεθος και δύσκολα μεταφέρεται, και ήθελα να το ολοκληρώσω σήμερα για δυο λόγους. Σε λίγες ημέρες κλείνει ένας χρόνς από τον θάνατο του Ηλία Νικολακόπουλου, ενός ανθρώπου που μας έμαθε να παρακολουθούμε τις εκλογές και να αναλύουμε τα αποτελέσματα και σήμερα είναι οι πρώτες εκλογές που δεν είναι μαζί μας. Πρόκειται σίγουρα για μια τεράστια απώλεια για τον επιστημονικό κόσμο και μια μεγάλη απώλεια για τον χώρο στον οποίο ανήκε. Άφησε παρακαταθήκη και αυτό το βιβλίο, το οποίο αναφέρεται σε μια δύσκολη περίοδο για τη χώρα μας, την περίοδο ανάμεσα στον εμφύλιο και τη χούντα και τις εκλογικές αναμετρήσεις που έγιναν αυτή την περίοδο. Πρόκειται για μια από τις πιο σκοτεινές περιόδους στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, κατά την διάρκεια της οποίας το κράτος και το παρακράτος της δεξιάς αλώνιζε σε ολόκληρη τη χώρα και έκανε δύσκολη τη ζωή όσων ήταν απέναντι. Ο Ηλίας Νικολακόπουλος αναλύει τις εκλογικές αναμετρήσεις αυτής της περιόδου με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και μα δείχνει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούσε εκείνη την περίοδο του κράτους. Σε περιόδους δύσκολες, όπως αυτή που ζούμε τώρα, το συγκεκριμένο βιβλίο είναι αρκετά χρήσιμο.

Την εποχή του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου μας μεταφέρει η συγγραφέας στο νέο της μυθιστόρημα και προσεγγίζει ένα δύσκολο θέμα, τη θέση της γυναίκας στη ναζιστική Γερμανία. Η γυναίκα, σύμφωνα με την ιδεολογία των εθνικοσοσιαλιστών, ήταν απλά και μόνο μια αναπαραγωγική μηχανή και σκεύος ηδονής για τους άντρες. Μέσα από την ιστορία τριών κοριτσιών, η μια εκ των οποίων είναι Εβραία, μας μιλάει για τις σχολές που ίδρυσαν οι ναζί για να εκπαιδεύσουν τις γυναίκες να γίνουν πρότυπα συζύγων και καλές μητέρες σύμφωνα με την ιδεολογία τους. Και κυρίως σύζυγοι ανωτέρων στελεχών και αξιωματικών του καθεστώτος.. Μέσα από το μυθιστόρημα η συγγραφέας μας δίνει μια όχι και τόσο γνωστή πτυχή της συγκεκριμένης περιόδου.

Μια αρκετά δύσκολη περίοδο μελετά στο βιβλίο αυτό ο συγγραφέας. Βρισκόμαστε στη περίοδο του ψυχρού πολέμου, όταν ο ανταγωνισμός των εξοπλισμών βρίσκεται στο απόγειό του. Η χώρα μας έχει βγει από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και τον εμφύλιο με σημαντικά οικονομικά προβλήματα και με σακατεμένη τη παραγωγική της βάση. Μέσα στο πλαίσιο αυτό προσπαθεί να ανταποκριθεί στις διεθνείς της υποχρεώσεις, πολιτικές και στρατιωτικές, και να δημιουργήσει και πάλι τον οικονομικό της ιστό. Τις σημαντικές της ανάγκες για άμεση οικονομική βοήθεια και τον τρόπο με τον οποίο προσπαθούσε να σταθεί στο γενικότερο πολιτικό και στρατιωτικό πλαίσιο μας παρουσιάζει εδώ ο Σωτήρης Ριζάς. Μια ουσιαστική μελέτη που στέκεται κριτικά και αντικειμενικά σε μια δύσκολη περίοδο για τη χώρα μας.

Μια πολλή σοβαρή μελέτη μας παρουσιάζει ο καθηγητής Πάνος Καζάκος με το συγκεκριμένο του βιβλίο. Κατορθώνει να μας αναλύσει με τρόπο κατανοητό την οικονομία και την οικονομική πολιτική που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα το διάστημα ανάμεσα στο 1944, χρονιά που τελείωσε η γερμανική κατοχή στη χώρα μας, και το 2000, χρονιά που ενταχθήκαμε στο ευρώ. Αρκετά αναλυτικά μας μιλά για όλα τα λάθη και τις αμφιταλαντεύσεις που έγιναν όλα αυτά τα χρόνια, τη δόμηση του πελατειακού κράτους από όλες τις κυβερνήσεις, σε γενικές γραμμές όλα τα λάθη που σταδιακά μας οδήγησαν στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα. Μια σημαντική μελέτη που μας δείχνει πως η έλλειψη δομών και η ανευθυνότητα των πολιτικών ταγών οδήγησαν τη χώρα μας στην εξαθλίωση.

Στα μέσα του 18ου αιώνα στην Ισπανία ας μεταφέρει σε αυτό το ιστορικό του μυθιστόρημα ο συγγραφέας. Μέσα από μια κινηματογραφική αφήγηση ο συγγραφέας μας μεταφέρει το όλο κλίμα που επικρατεί εκείνη την εποχή, όταν οι τσιγγάνοι και οι μασόνοι βρίσκονται υπό διωγμό. Δυο κατηγορίες ανθρώπων που είναι πολυάριθμες στη χώρα εκείνη την εποχή. Μέσα σε ένα κλίμα έντονου συντηρητισμού και με τη καθολική εκκλησία να πίζει σημαντικό ρόλο στη χώρα όλοι οι διαφορετικοί δεν θα μπορούσαν παρά να διώκονται. Κεντρική ηρωίδα του βιβλίου είναι η Μπεατρίθ, που σε ηλικία 11 χρονών βλέπει τη δολοφονία της μητέρας της και τη σύλληψη του πατέρα της, ο οποίος σε λίγο καιρό πεθαίνει στη φυλακή. Η δίψα για εκδίκηση την οδηγεί σε ακραίες καταστάσεις και σε κάποιους φόνους. Πρόκειται για ένα καλό ψυχολογικό μυθιστόρημα με έντονα τα ιστορικά στοιχεία.